Het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met dementie en hun mantel, dat is het doel van Joint Artificial Intelligence Network, kortweg JAIN, stelt Hans Arnold. Hij maakte van dichtbij mee hoe weinig er geregeld is voor mensen met dementie. Hans: ‘Zo werd het idee geboren voor een wereldwijd netwerk dat wetenschappelijk onderzoek stimuleert en mensen en middelen verbindt.’
Wereldwijd zijn er momenteel ruim 50 miljoen mensen met dementie. Naar verwachting zal dit aantal verdrievoudigen tot 152 miljoen in 2050. Hiermee wordt de druk op de zorg onvoorstelbaar groot. ‘Daarnaast hebben dementie en (onherstelbaar) geheugenverlies grote impact op de persoon zelf en zijn of haar mantel’, vertelt Hans. ‘De persoon die lijdt aan geheugenverlies heeft steeds meer zorg en ondersteuning nodig.’ Op het vlak van onherstelbaar geheugenverlies is er veel mogelijk met behulp van kunstmatige intelligentie (KI) of artificial intelligence (AI).
Ondersteuning dagelijkse handelingen
Een robot kan bijvoorbeeld iemand helpen herinneren aan de dagelijkse handelingen zoals opstaan uit bed, ontbijten, medicijnen innemen, op gezette tijden iets te drinken nemen. ‘Uniek aan JAIN is dat we de keten omdraaien’, aldus Hans. Hij richtte het netwerk samen met zijn zoon Thomas op. ‘In tegenstelling tot de gebruikelijke science driven-aanpak doen wij actief onderzoek naar de behoeften van de persoon met dementie. Die behoeften laten wij leidend zijn in de te ontwerpen producten en diensten.
Zo kan kunstmatige intelligentie de kwaliteit van leven van deze mensen daadwerkelijk op een hoger niveau tillen en ervoor zorgen dat zij zelfredzaam blijven en kunnen participeren in de maatschappij. ‘Dat gebeurt door slimme combinaties van onder meer smart sensors, virtual reality, voicebots, social media en algoritmes’, vult Thomas aan. ‘De ontwikkelingen gaan ongelooflijk snel. Daarom is het zo belangrijk dat we hier gezamenlijk in optrekken. Vanuit die drijfveer hebben we Topcare benaderd.’ Momenteel zijn zorginstelling Avoord en Zonnehuisgroep Amstelland proeftuinen waar JAIN in de praktijk wordt onderzocht.
Wetenschappelijke coalitie
Met het verhogen van de zelfredzaamheid van mensen met dementie kan op deze manier miljoenen euro’s worden bespaard. Niet zo vreemd dat de professionele belangstelling voor JAIN groot is. In JAIN werken zorgaanbieders, gemeenten en zorgverzekeraars samen met een indrukwekkende commissie van hoogleraren en andere deskundigen. Zo hebben onder anderen prof. dr. Erik Scherder en prof. dr. Dick Swaab zich gecommitteerd aan JAIN. En prof. dr. Rose-Marie Dröes, hoogleraar psychosociale hulpverlening voor mensen met dementie bij het Amsterdam VUmc. Hans: ‘Daar zijn we bijzonder blij mee, want door dergelijke grote namen openen vele deuren voor ons waar we anders met veel moeite op een kiertje hadden gekregen.’ Achter elke geopende deur ontvouwen zich weer nieuwe ideeën en mogelijkheden. De ontwikkelingen binnen JAIN gaan ongekend snel.
Naast de wetenschappelijke coalitie verzorgt de JAIN-coalitie masterclasses en is er een Learning Community met expertsessies, workshops, conferenties en webinars. Ook maakt JAIN gebruik van Fieldlabs waarin partijen zoals de overheid, universiteiten, wetenschappelijke instituten en zorginstellingen samenwerken met mensen die lijden aan geheugenverlies en mantelzorgers. Binnen de Fieldlabs worden innovatieve en kunstmatige intelligentie toepassingen ontwikkeld die naadloos aansluiten op hun behoeften van mensen met dementie.
The wisdom of the crowd
Om dit te waarborgen werkt JAIN niet alleen samen met de doelgroep zelf en de naaste kring om hen heen, maar ook door in te zetten op the wisdom of the crowd. Thomas: ‘Met de National JAIN Challenge en de World JAIN Challenge, die we verspreiden via social media-aanpak, halen we de waardevolle collectieve kennis op die verscholen is in de maatschappij. We zitten nu al op 1216 geïnteresseerde deelnemers, vele malen meer dan we hadden verwacht.’ De resultaten van de JAIN Challenge worden meegenomen in het wetenschappelijk onderzoek.
Om een brug te slaan tussen de professionele zorgwereld en de burgers is ook het JAIN Citizen Science Lab gelanceerd. Het staat open voor iedereen – van scholieren en studenten tot ouders en opvoeders. ‘Er komt steeds meer nadruk te liggen op preventie en vergroten van de eigen gezondheid’, besluit Hans. ‘Dat doet een appel op ons allemaal. Willen we de zorg in de toekomst beschikbaar en betaalbaar houden, dan zullen burgers ook hun steentje moeten bijdragen aan nieuwe, slimme oplossingen die leiden tot meer zelfmanagement en zelfredzaamheid in de zorg. Met JAIN als wereldwijde learning community hopen we hier het voortouw in te nemen.’
Kijk voor meer informatie op de site van JAIN (Engelstalige website)
Neem ook deel aan de JAIN Challenge
